SAN JOSE, California (NV) – Thành phố San Jose trong lịch sử đã có lúc một trong những nơi có phố Tàu lớn nhất ở California. Tọa lạc tại ngay trung tâm thành phố, khu “Chinatown” này từng là trung tâm sinh hoạt chính của người di dân Trung Hoa, đến làm việc ở các nông trại và vườn cây quanh thành phố.
Bản tin của hãng thông tấn AP nói rằng hơn một thế kỷ sau khi có những kẻ kéo tới đốt rụi khu phố Tàu này vào năm 1887, hội đồng thành phố San Jose hôm Thứ Ba, 28 Tháng Chín, đồng thanh chấp thuận một nghị quyết xin lỗi người di dân Trung Hoa đầu tiên ở nơi này và con cháu của họ, về cách xử sự của thành phố trong tình trạng có “kỳ thị chủng tộc lâu đời và có hệ thống, tinh thần bài ngoại, và đối xử phân biệt.”
San Jose, nơi hiện có 1 triệu dân, nay là thành phố lớn duy nhất ở Mỹ chính thức có lời xin lỗi cộng đồng người Mỹ gốc Trung Hoa về cách đối xử với tổ tiên họ. Hồi Tháng Năm, thành phố Antioch ở California, cách San Franciso khoảng 45 dặm về phía Đông, với khoảng hơn 100,000 dân, xin lỗi về cách đối xử tệ hại với người di dân Trung Hoa, vốn phải đào đường hầm để đi từ nơi làm việc về nhà, do bị cấm không được đi bộ trên đường sau khi trời tối. Hệ thống đường hầm này nay vẫn còn thấy dấu tích ở trung tâm thành phố Antioch.
Theo tờ New York Times, một ngày vào năm 1876, đám đông cuồng loạn kéo đến ra lệnh cho người Hoa phải rời khỏi Antioch, trước 3 giờ chiều, “không có ngoại lệ”, theo như lịch sử thành phố ghi lại.
Sau khi người Hoa chạy khỏi nơi đây, toàn bộ khu phố Tàu bị đốt cháy rụi.
Tại San Jose hôm Thứ Ba vừa qua, Thị Trưởng Sam Liccardo nói rằng điều quan trọng là phải nêu lên sự kiện có bất bình đẳng và kỳ thị mà tổ tiên của người Mỹ gốc Trung Hoa đã gặp phải ở thành phố này, dù đây là điều khó nói.
Lời xin lỗi được đưa ra tiếp theo một loạt các cuộc tấn công nhắm vào cộng đồng người Mỹ gốc Á Châu, kể từ khi đại dịch COVID-19 xảy ra hồi năm ngoái.
Thành phố San Jose từng có tất cả là năm khu phố Tàu, nhưng khu lớn nhất được xây năm 1872. Khoảng 15 năm sau đó, hội đồng thành phố gọi nơi này là vi phạm trật tự công cộng và quyết định ra lệnh phải di dời để lấy chỗ xây tòa thị chánh mới.
Trước khi chính quyền ra tay, toàn thể khu vực này bị đốt cháy rụi, khiến hàng trăm căn nhà và doanh nghiệp bị thiêu hủy, khiến khoảng 1,400 người không nơi cư ngụ.
Bản nghị quyết của thành phố San Jose nói rằng lời xin lỗi này không thể xóa đi lỗi lầm của quá khứ, nhưng sự công nhận sẽ giúp giải quyết vấn đề kỳ thị chủng tộc mà nước Mỹ đang phải đối diện hôm nay. (V.Giang)
NGUOIVIET ONLINE NEWS